Atakum ile İlkadım'ın Yerel Seçim Analizi

Samsun Gündemi programında moderatör Hedef Halk Gazetesi Haber Editörü Noyan Alper Cabbar'ın konukları Sefa Aşar ve Marka Strateji Uzmanı Burak Öksüz oldu.

Samsun Kent TV ve Kanal 362'nin facebook ve youtube sosyal medya ağlarından ortak olarak canlı yayınlanan programda, "Samsun ve Cumhuriyet Halk Partisi" yerel seçim süreci analiz edildi. Aday adaylığı süreci, ön seçim ve adayların saha performansları, sosyal ve yerel medya çalışmaları, seçim sonrasında danışma kurulu toplantılarında öne çıkan tartışmalar masaya yatırıldı. Moderatör Alper Cabbar'ın sorularını, Sefa Aşar ve Burak Öksüz cevapladı.

Burak Öksüz, "Atakum'da aday adaylarımız arasında güzel bir birliktelik söz konusuydu. Atakum'da siyasi geçmişi olan, Samsun siyasetinde önemli aktörler demokrasinin gereği ön seçimde yarıştı. Rekabet vardı ve kendi kulvarlarında güçlü isimlerdi. Neticede Serhat Türkel ismi sandıktan çıkan taraf oldu" dedi.

ATAKUM'DA AKTÖR HAZIRDI İLKADIM'DA ÇOK BEKLENİLDİ

Sefa Aşar, "Aday adaylığı süreci seçimler öncesinde hazırlık yapma anlamında önemli bir süreçtir. Çünkü seçim takvimi ilan edilmesiyle birlikte maraton başlıyor. Aday adaylığı sürecini çok iyi değerlendirmek önemli ki; adaylık sürecinde başarılı olabilmek için. İlkadım'da şöyle bir durum gelişmişti; 'İYİ Parti ile ittifak olup olmayacağı henüz netleşmemişti.' O süreci beklemek durumundaydık. İlkadım'da aday adaylığı dönemi çok verimli geçirilemedi. İttifak olmayınca pek fazla da süre kalmadı aslında. 60 günlük bir süre baktığımızda uzun gözüküyor ama değil. Atakum'da örneğine şahit olduk. Serhat Türkel sahaya girmişti, hazırlanıyordu, geliyordu güçlü bir karakter ortaya konuyordu, bir aktör ortaya konuyordu. Bu dönemlerde bütün soru işaretlerini kenara koyup, 'evet adayımız' deyip, tartışmalara gerek kalmamalıydı" diye konuştu.

Burak Öksüz, "Atakum'da CHP'nin iktidarında olan bir belediye vardı. Serhat Türkel ise 4,5 yıl boyunca kendisini hazırlamıştı. Gençlik kollarında başlayan bir serüveni vardı. Bu süreç gerçekten ilmek ilmek işlendi, muazzam bir ekip ruhu vardı" sözlerini kaydetti.

YEREL SEÇİMDE SÜREÇ NASIL YÖNETİLMELİ?

Alper Cabbar'ın "Sence yerel yönetimlerde siyasi aktör nasıl olmalı ve bu süreci nasıl yönetmeli" sorusuna cevap veren Sefa Aşar, "Adayın sosyolojik ve demografik yapıya uygun bir aday profili olması gerekiyor. İlkadım zor bir ilçe, milliyetçi muhafazakar seçmen diye tabir ettiğimiz kesimden oluşuyor. CHP'nin seçim kazanabilmesi için yüzde 30 bandının üzerine çıkması gerekiyordu. Bizim daha önceki yaptığımız hesaplamalar, öngörüler bu şekildeydi. Nitekim buna yakın bir sonuçla şu anki İlkadım Belediye Başkanı İhsan Kurnaz kazanmış oldu. Kendi seçmen tabanınız seçimi kazanmaya yetmiyor. Diğer seçmen kesimlerinden oy alabilmeniz lazım, 'oy devşirme' deniyor buna siyasette. Bunu da nasıl yapacaksınız? Sahadaki söylemleriniz, karakter yapınız, profiliniz, geçmişiniz. Adayın geçmişten bir hikayesinin gelmesi gerekiyor. Örneğin Atakum'da çok konuşulan bir konuydu, deprem zamanında Serhat Bey kendi işlettiği otelini depremzedelere açmıştı. Bu vatandaş tarafından takdir toplayan bir durum olarak gelişti. Vatandaşın kalbine hitap etmek önemli."

ESKİ SBB BAŞKANI DEMİR BENİ SİYASETE YÖNLENDİRDİ

Aynı zamanda CHP'den İlkadım Belediye Başkan Aday Adayı da olan Sefa Aşar, "Benim şöyle bir avantajım vardı, Samsun'da özellikle İlkadım çevresinde tanınmış, esnaflık yapmış aileye mensup biriyim. Sivil toplum kuruluşlarında, Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin yürüttüğü Saathane Meydanı projesinde esnafın sözcülüğünü yapıp, mağduriyet yaşanmadan kentsel dönüşümün yapılmasına öncülük etmiştim. Orada bir hikaye başlamıştı. Eski SBB Başkanı Mustafa Demir'in de benim siyasete girmemde etkisi oldu. Sayın Demir'in, 'Samsun'a zarar vermesine engel olacağız' diye birçok yerde toplum adına mücadele içerisinde bulduk kendimizi. Son 5 yıllık toplumsal süreçte 'Yerel yönetimlerde başkan olursanız' vatandaşa nasıl bir tavır ve davranış göstereceğimizi hayal etmemize, zihnimizde canlandırılmasını sebebiyet veriyor" ifadelerini kullandı.

Hedef Halk Gazetesi Haber Editörü Noyan Alper Cabbar; konukları Sefa Aşar ve Burak Öksüz'e; CHP'de yerel seçimlerin ardından başlayan iç muhasebenin yapıldığı Danışma Kurulu toplantıları sonrası ortaya çıkan iddialar ve tartışmalar üzerine sorularını yöneltti.

İlkadım'daki raporda yer alan ön seçim öncesi meclis üyeliği sözü, basına yansıyan tartışmalar, Vezirköprü'de düşen oylar,  delege yapısı ve Bafra'daki adayın iddiaları üzerine yorumlar yapıldı.

DANIŞMA KURULU'NDA NELER YAŞANIYOR? 

Sefa Aşar, "Eski Cumhurbaşkanı rahmetli Süleyman Demirel bu sözü çok kullanırdı; "Başarının sahipleneni çoktur, başarısızlık yetimdir" diye. CHP'de danışma kurulu toplantıları birer suçlama toplantılarına döndü. Adayların veya ilçe örgütlerinin, üyelerin karşılıklı kavgasına dönüşmeye başladı. Danışma kurulları genelde aile içerisinde bir hesap, temizlenme, muhasebedir. Ne yaptık neredeyiz, ne yapıyoruz. Sosyal demokratik partilerin geçmişten gelen kültürüdür. Tartışılabilir ancak kamuoyuna yansıması enteresan. Tartışmanın ucu kaçınca kamuoyuna yansıyabiliyor" sözlerini kaydetti.

Moderatör Alper Cabbar'ın; "31 Mart seçimlerinde sosyal medyanın ne kadar etkili bir araç olduğunu gördük. Atakum adayı Serhat Türkel'in de özellikle çok ciddi bir çalışması oldu. Sosyal medya nasıl kullanılmalı? Seçim sürecinde ne yapılması gerekiyor, temelinde neler var? Aday profili ne kadar önemli?" sorusuna Marka Strateji Uzmanı Burak Öksüz şöyle cevap verdi; 

SOSYAL MEDYANIN ETKİSİ 

"Burada ekip çok önemli. Çok kişi değil sayıdan ziyade sosyal medya ekibin olmalı. Atakum'da Serhat Türkel'in de yaklaşık 4-5 yıldır bir arada olduğu hepsi birbirinden uzman arkadaşlarımız vardı. Ana kriterlere bakmak gerekirse ne kadar erken başlarsanız, kendinizi tanıtma fırsatınız o kadar çoğalır. Atakum'da nüfus 300 bin. Hepsine dokunma temas etme şansınız var mı? Mümkün değil. Fısıltı gazetesi dediğimiz, ağızdan ağızla pazarlama dediğimiz noktaları kullanabiliyor olmanız lazım. Pazarlamayla alakalı bir ana kural vardır; "4P deriz." Product, Price, Place ve Promotion."

4P ANA KURALI NEDİR?

Product ürün, ürününüz siyasi aktör. Price işin fiyatı. Siyasi aktörün ne kadarlık bir değer karşılığı var vatandaş tarafında. Bu değeri nasıl ölçebiliriz? Halkla iç içe olmuş noktalarda neler yapmış, neler çalışmış, sivil toplum kuruluşlarına ne kadar önem vermiş, basınla olan ilişkilerine ne kadar önem vermiş ve nasıl geri bildirim almış, geri bildirimlere karşılık cevap verebilmiş mi? Promotion bu işin kampanyası, place bu işin yapılacak yeri. Nerede satacağız, nerede pazarlayacağız. Atakum seçmenine kendimizi en doğru şekilde anlatacağız. Aktörün sosyal medyada kendini en iyi onun anlatabilmesi lazım. Çünkü karşı tarafa o duyguyu verebilsin. Serhat Türkel'in duygusu vatandaşa güzel geçti. Ekipte doğru işler yapınca başarı kaçınılmaz oldu. Burada şunu da diyebiliriz; siyasi aktör sağlam olabilir ama bu işin profesyonel tarafı yani ekip işi iyi değilse hazırlıklı değilse istediği kadar siyasi aktörün iyi olsun,  sonuç elde edemezsin."

İLKADIM'DA SWOT ANALİZİ YAPTIM

Sefa Aşar ise, "Siyaset değil, ne iş yapıyorsanız yapın hazır değilseniz sürecin içerisinde bocalıyoruz. Hazırlık kısmı iyi yapılırsa sonraki süreç iyi işliyor. İlkadım zor bir bölge olduğu için 'Ben aday olursam' diye swot analizi gibi sahadaki avantajlarımız, dezavantajlarmız, bunları nasıl giderebiliriz, hangi kadrolarla bu işin üstesinden gelebiliriz kısmında hazırlıklarımız olmuştu. Düğmeye basınca kampanya sürecini başlatacak ekipleri koordine etmiştik. Yerel seçim çok zor bir seçim, milletvekili adaylığından çok farklı. Adayın kendine adaması gerekiyor, tırnaklarıyla kazıyarak alması gerekiyor" ifadelerini kullandı.

ÖN SEÇİMDE BAŞLADI KRİZLER

Sefa Aşar, şöyle konuştu, "İlkadım'da handikaplar vardı. Seçim kampanya sürecini etkili bir şekilde yürütmeye engel teşkil etti. Bu söylerken şahısları zan altında bırakmak değil amacım, bundan sonraki süreçlerin planlanması hazırlığı anlamında altını çizmiş olalım. Ön seçim süreçlerini de farklı bir açıdan da değerlendirmek lazım. Partinin kazanma potansiyeli çok yüksek olan veya çok rahat kazandığı yerlerde ön seçim yapılabilir ama kazanma ihtimali zor olan yerlerde ön seçim süreci hem adayı, hem partiyi zor durumda bırakabiliyor. Bugün İlkadım'da yaşanan hadiselerin biraz geriye dönüp baktığımız zaman ön seçim sürecinden kaynaklandığını görüyoruz. Bu krizleri ciddi sancılarla yaşadık."

SERHAT TÜRKEL PROFİLİ EN GÜÇLÜ ADAYDI

Alper Cabbar'ın, "Seçim sonuçları konuşalım. CHP zaten Atakum Belediyesi'ni tekrar kazandı, 16 ilçe ve Büyükşehir Belediyesi kaybedildi. Hem İYİ Parti'nin hem de AK Parti'nin adayının oy oranını toplasan CHP'nin adayı Serhat Türkel'in oy oranı yapmıyordu. Sürecin içerisinde olan biri olarak nasıl yorumlayabilirsin?" sorusuna Burak Öksüz şu şekilde cevap verdi; "Konuşabileceğimiz çok faktör var. Bunlardan birisi aday profili, diğeri Cumhuriyet Halk Partisi'nin Atakum'da zaten güçlü olması. Başka bir siyasi partiye oy vermiş veya oy verme eğiliminde olan seçmenden oy alabilmen için en önemli noktalardan bir tanesi aday profiliydi, en büyük avantajımızdı. Atakum'da doğmuş, büyümüş, Cumhuriyet Halk Partisi'ni özümsemiş bir profildi Serhat Türkel. İYİ Parti ve AK Parti'nin adayları ise birbirlerinin oylarını böldü. Matematiksel olarak katkısı oldu."

4 BİN OYLA İLKADIM KAZANILABİLİRDİ

Sefa Aşar, "Atakum'da kazanma şansı çok yüksekti. Orada hem CHP'nin oyu yüksek hem de diğer tarafta AK Parti aday adayları içerisinde rekabet yüksek seviyede yaşandı. Bu AK Parti adayına olumsuz etki etti. Diğer taraftan İYİ Parti geçmiş dönemde AK Parti'de belediye başkanlığı yapmış bir ismi gösterince İYİ Parti'nin muhalif seçmen tabanı da buna tepki gösterdi. Yani burada aslında şans anlamında olması gereken her şey oluşmuş kendiliğinden. İlkadım'da ise Başkan Necattin Demirtaş, kendi aday profili dolayısıyla ülkücü oyları çekeceğini öngörüyordu. Yeniden Refah adayının da yine AK Parti'den belli bir kesim oyu alacağını öngörülüyordu. Nitekim 2019 yerel seçimlerinde 82 bin oyla Erdoğan Tok seçimi kaybetmişti şimdi İhsan Kurnaz 55 bin oyla kazandı. Düşen oy miktarı çok yüksek. Diğer taraftan CHP'nin 14 Mayıs genel seçimlerinde 52 bin oyu vardı yani bizim aslında 52 bin oyumuz üzerine yaklaşık 4 bin oy koyabilmemiz lazımdı. İlkadım'da kılpayı yani kazanılabilecek bir seçimi kaybetmek durumunda kaldık" diye konuştu.

TOPLANTILAR AMACINDAN SAPTI ŞAHISLARIN ÇATIŞMASINA DÖNDÜ

Moderatör Alper Cabbar'ın İlkadım Danışma Kurulu toplantısı sonrası kamuoyuna ve basına yansıyan tartışmalar üzerine soru yönelttiği Sefa Aşar, "Toplantıda dinleyici sıfatıyla bulunuyordum. İlçe Başkanı kendi sunumunu yaptı. Aday Murat Şenel bir konuşma yaptı, dönem İl Başkanı Fatih Türkel bir konuşma yaptı. Diğer bazı arkadaşlarımız da konuşma yaptılar. Danışma kurullarından beklentimiz muhasebenin yapıldığı, nerede hata yaptık, nereyi eksik bıraktık. Bunları değerlendirelim. Orası mahremdir. Maksat bu ama bu toplantı amacından saptı, şahısların arasındaki çatışmasına döndü. Bir yıl sonra kongre var, şahıslar o kongreye yönelik hesapları devreye aldığı için burada parti adına veya seçim süreci adına bir değerlendirme yapmak yerine şahısları suçlamaya iş yöneldi, işin dozu kaçınca krize dönüşmüş oldu. Kamuoyuna, yerel basına konu oldu. Danışma kurulunda olan orada kalmalı, bizim parti kültürümüzde yoktur konuşulmaz."

GENEL MERKEZ RAPORLARI İSTEDİ

Alper Cabbar'ın; "Cumhuriyet Halk Partisi'nde seçim sonrası bir dökülmeler var, 'etekteki taşlar dökülüyor' Kongre sürecinde değişim yaşanır mı yoksa hiç beklemez genel merkez bugünden itibaren düğmeye basıp bir çalışma içerisine girer mi?" sorusuna Sefa Aşar, "Parti bu kavga süreci devam ettiği sürece tamamen zarar görecek. Bu yaşananların aslında arka planında bizim tüzük kaynaklı bazı yapısal sorunlar var zaten Eylül ayındaki tüzük kurultayında bu yapısal mimari değişecektir. Parti içerisinde insanların gruplaşması, parti içi mücadele vermesini önleyici bazı tedbirler orada alınacaktır. Parti tüzüğünde disiplin suçu tanımlamaları vardır, bir kişi görevden alınacaksa ne olması gerektiği de bu da bellidir. 'Parti adayına veya partiye ihanet gibi de tanımlayabiliriz' böyle durum varsa bununla ilgili bilgi ve belgeleri de genel merkez istedi. İl ve ilçe başkanlıkları çalışmaları yapıyor, değerlendirmesini MYK yapacaktır. Video kaydı, fotoğraf, yazışma anlaşma olur varsa somuta dayalı bir belge onu gönderir, ama sözel şeylerin bir karşılığının olacağını sanmıyorum."

ATAKUM'DA BİRLİKTELİK VARDI

Burak Öksüz ise, "Sosyolojik dengesine baktığımız zaman siyaseti seven bir ilçe Atakum. Samsun'da CHP'nin en yüksek oyuna sahip ilçe. Ön seçimde ciddi bir katılım vardı. Teşkilat yapısı tercihini Serhat Türkel'den yana kullandı. Mutlaka her ilçe örgütü içerisinde gruplaşmalar olabilir ama tırnak içerisinde söylemek isterim; 'Atakum'da üyeler aday Serhat Türkel'e sahip çıktı. Burada örgüt yapısını sağlam kurmak ve örgütle iç içe olabilmek aslında önemli. Serhat Türkel'i örgütün de istemiş olması, güçlü bir motivasyonu getirdi. Adayın seçimi kazanacağına inanmak, üyelerin inanması ana faktör burada. Rakamlara baktığımızda net bir şekilde görebiliyoruz" sözlerini kullandı.

Burak Öksüz, "Atakum'da 'başarısızlık' niteliğinde davranışsal bir durum söz konusu olmadı. Sandıklara sahip çıkmak anlamında, güçlü motivasyonumuz, oyumuzu kesinlikle kaptırmama gibi Atakum örgütü iç içe çalışabilmek, birbiriyle kenetlenmiş bir şekilde çalıştığı için bize yansıyan bir negatif bir durum söz konusu olmadı" diye konuştu.

Burak Öksüz, "Eksik kalan yönümüz 17 ilçede ve Büyükşehir'de yerel seçim hazırlığını biraz daha geriden başlatmamız gerekiyordu. Bağımsız bir komisyon oluşturulabilirdik. İl kongresi sürecinde aradaki zaman kaybını bir şekilde bize telafi etmeye yönelik hamle yapmamız gerekiyordu. Merkezi bir idare yönetimiyle kampanya süreci oluşturulabilirdi. Samsun ilçelerinin sosyolojik yapısı itibariyle gerçekçi olmak lazım bizim başarılı olabileceğimiz ilçe sayısı sınırlı. Oralara odaklanma, planlamayı ona göre yapmamız gerekiyordu" dedi.

ANKETLERDE İLKADIM'IN ADAYINI SORDULAR MI?

Sefa Aşar, "Seçim sürecinde, öncesinde aday adaylığı olsun adaylık süreci olsun İlkadım adayı Murat Şenel'le devamlı görüştük, kendisine de aday olması durumunda ilk 15 günü sahada, sosyal medya, geleneksel tanıtım çalışmaları olsun çok baskın bir şekilde kendisinin isminin hafızalara kazınmasını tavsiye ettim. Çünkü şöyle bir hesap yaptım, ilk 15-20 gün içerisinde anketi açıklarlar, İlkadım'da ilk iki belli olur, sonra yarış onların arasında ikiliye döner. Üçüncünün tekrar öne gelme şansı azalır. İlkadım'daki yaşadığımız sorunlardan biri buydu, ilk anketler açıklanmaya başlayınca İhsan Kurnaz ile Necattin Demirtaş arasında dönüyor bu seçim diye bir algı oluştu.

SBB adayımız Cevat Öncü'nün de üstünde durduğu konu. Anket manipülasyonu. Madem birileri anket açıklıyor o zaman Türkiye'nin güvenilir anket firmaları var, biz de onunla anlaşacağız, hemen anketi yaptıracağız gerçek anket bu diyeceğiz, o algıyı kırmış olacağız, kendi lehimize çevirmiş olacağız. Bizim bu noktada eksiklerimiz oldu. AK Parti İlkadım'da aday belirlerken kaç anket yaptırmıştır? Benim şahsen bildiğim 5 veya 6 tane var. Ama İlkadım'da CHP anket yaptırmadı. AK Parti'nin blok oyu var ona rağmen aday belirleme sürecinde defalarca anket yaptırıyor, bizim blok oyumuz yok mu? İttifak olarak da girmiyoruz, biz neden anket yaptırmıyoruz."